دومین دانشنامه در راه

“

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین رشاد گفت: در حال حاضر حدود هفتاد و پنج درصد مقالات دانشنامه فرهنگ فاطمی تالیف شده است و مراحل ارزیابی و اصلاح و تکمیل تا تصویب نهایی را سپری می‌کند که امید می‌رود کار سه جلد اول این دانشنامه تا پایان سال 88 به اتمام برسد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: بعد از تجربه موفق تالیف «دانشنامه امام علی(ع)» در پژوهشگاه، این دانشنامه که از ابتدای سال 79 تا اواخر سال 81 و در کمتر از 20 ماه طراحی و نگارش و به طبع رسید، به‌عنوان نخستین تجربه جدی و مستقیم پژوهشگاه در حوزة دانشنامه‏نویسی با وجود موانع، مورد استقبال مراکز علمی کشور و صاحبنظران حوزه اندیشه قرار گرفت و نشان علمی قریب به اتفاق جشنواره‌های علمی کشور چون کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، پژوهش برتر دینی کشور، کتاب سال حوزه و کتاب سال ولایت را به‌خود اختصاص داد واین دانشنامه با وجود حجم شش هزار صفحه‏ای و شمارگان بالا در کمتر از چهار سال به چاپ سوم رسیده است همکاری بیش از دویست تن از برترین دانشوارن و استادان حوزه و دانشگاه، تجربه موفقی را شکل داد که مطمئناً در ایجاد انگیزه برای آغاز تدوین دانشنامه‌های دیگر مؤثر بود.وی تصریح کرد: دانشنامه فرهنگ فاطمی حول سه محور کلان ترتیب و تنظیم یافته است؛ محور نخست «منزلت و شخصیت فاطمی(س)» است که به تاریخ زندگی و سیره حضرت و منزلت و جایگاه الهی ایشان می‎پردازد، همچنین عهده‎دار طرح دیدگاه‌های مطرح در مورد آن بزرگوار و بررسی آثار منتشره و منابع مکتوب موجود در مورد آن حضرت است ،دومین محور «حکمت فاطمی(س)» است که اندیشه و تعالیم فکری حضرت زهرا(س) را طرح و تحلیل می‌کند و از نظر ایشان به مباحث حکمی و معارف دینی می‎نگرد و «زن و خانواده» هم محور سوم مقالات دانشنامه است که ماهیت و مرتبت و حقوق و حرمت زن و نهاد خانواده از منظر اسلام و طرح و نقد آراء و نظریه‌های موجود در این زمینه را تبیین می‌کند.وی ادامه داد: نکته قابل ذکر در این دانشنامه مستندات علمی و بی‎پیشینگی بسیاری از موضوعات است که کار تألیف آن‎ در قالب اثری متقن و استوار، و براساس منش، کنش و اندیشۀ حضرت، را سخت و خطیر کرده است و از دیگر سو مسائل متنوع نوپدید، دیدگاه‌های مختلف و شبهات متعدد مطرح در این حوزه‌هاست که می‎باید با نگاهی تحلیلی از منظر تفکر دینی به‌صورت عادلانه و عالمانه بازکاوی شود.این چهره فرهنگی کشور با اشاره به این که از منظر پژوهشگاه‌، یک دانشنامه یا دائره‌المعارف، گرچه ابتدائاً رسالت اطلاع‌رسانی دارد بیان داشت: اما می‌تواند واجد وجه نوآوری (قالبی یا محتوایی) نیز باشد چراکه ممکن است یک صاحب‌نظر در مقالة خود ضمن جمع‌بندی و تحلیل دیدگاه‌ها و نظریات مطرح، دیدی جدید یا تحلیلی نو، نقد یا بیانی تازه از یک موضوع و مسئله را، با لحاظ ضوابط علمی، خلق و ارائه نماید که بر این اساس در دانشنامه‌های پژوهشگاه وجه نقد و نوآوری برجسته شده و دانشنامه‌نویسی یک اقدام پژوهشی تلقی می‌گردد، و رویکردهای راهبردی چون حرکت به سمت نوسازی و تولید مباحث جدید، تقلیدگریزی و عدم‌اتکاء به مشهورات تحلیلهای شایع، توأم با نگاه نیازسنجانه و توجه خاص به مباحث معاصر و مسائل نوپدید که سیاقی کاربردی به فراوردة پژوهشی می‌دهد، مورد اهتمام خاص است.وی در پایان گفت: از برنامه‌های آتی این مرکز دانشنامه‌ها که عهده‏دار پیشبرد طرح کلان «دانشنامه‏نگاری دینی» است، می‌توان به طرح‌های «ویراست دوم دانشنامة امام علی(ع)»، «نسخه نرم‌افزاری دانشنامة امام علی(ع)»، «دانشنامه فلسفه دین»، «اندیشه‌نامه حسنین(ع)»، « طرح جامع بانک اطلاعاتی و پرونده علمی»، « ترجمه و نقد و بررسی دایره‏المعارف لیدن»، برگزاری «دوره‌ها و کارگاه‌های دانشنامه نویسی» و برگزاری «سلسله نشستهای نقد دایره‏المعارفهای ایرانی و غیرایرانی» و… اشاره کرد.

“