علم و الاهیات اثر ابوالفضل حقیری

“تاریخ ارتباط علم و دین را شاید بتوان به قدمت استعمال این دو واژه در فرهنگ بشری دانست. حدود سه قرن پیشبا پدیداری علوم جدید، ارتباط علم و دین وارد مرحله جدیدی شد. بررسی ارتباط علم و دین به طور کلی، و پیامدهای فلسفی الاهیاتی علوم معاصر به طور خاص تا اواسط قرن حاضر به صورت متمرکز و منسجم انجام نشده بود بلکه غالباً به بحث های پراکنده و آثار محدودی که در این باره انتشار می یافت اکتفا می شد. امام به تدریج، بسیاری از دانشمندان، فیلسوفان، عالمان الاهیات و دیگر محققان ضرورت بحث و بررسی منسجم تری را درباره ارتباط علوم معاصر با دین، الاهیات، اخلاق، فلسفه و ارزش های انسانی کاملاً احساس کردند. این جریان سرانجام به شکل گیری حوزه ای جدید بهنام «علم و دین» انجامید که از چند دهه پیش، سازماندهی پژوهش های گسترده ای را بر عهده گرفته است.
امروزه مباحث «علم و دین» رشته نسبتاً مستقلی است که عمدتاً طی چهار دهه اخیر در سطح بین المللی شکل گرفته و به تدریج از شاخه های فراوانی برخوردار گشته است به نحوی که جدای از ارائه دروس دانشگاهی، مراکز متعدد پژوهشی به طور جدی و با بکارگیری ابزارها و شیوه های جدید دست اندکار تحقیق گسترده در این زمینه بوده اند. مهم ترین بخش مباحث «علم و دین» را بررسی پیامدهای الاهیاتی/فلسفی حقایق و نظریه های علمی معاصر تشکیل می دهد و به همین لحاظ گاهی از مباحث «علم و دین» به مباحث «علم و الاهیات» نیز تعبیر می شود. «علم و الاهیات»، حوزه ای به شمار می آید که امروزه توجه طیف وسیعی از دانشمندان علوم طبیعی، فیلسوفان و عالمان الاهیات را به سوی خود جلب نموده است.
کتاب علم و الاهیات که ترجمه ای از برجسته ترین مقالات حوزه علم و الاهیات را شامل می شود، توجه مخاطبین را به آخرین نظریات ارائه شده در بحث ارتباط علم و الاهیات جلب می نماید و مطالب زیر را شامل می شود:
– علم و الاهیات: به سوی هم گرایی
– منطق و ابهام ها در علم و دین
– از فیزیک دان به کشیش
– آیا جهان پوچ است؟
– آیا «خدای فاعل»، به راستی به فعلی در طبیعت مشغول است؟
– الاهیات، کیهان شناسی و اخلاق
– چه انسانی است این حیوان
– زندگی انسان: آفرینش در برابر تکامل
– تکامل و خدای حی
– تکامل و شخص انسانی: پاپ در گفت و گو
– تکامل زیستی و نفس انسانی: پیشنهاد کلامی برای آفرینش تدریجی
– تکامل زیست فرهنگی و هم – آفرین آفریده
– نقشه معرفت علمی: ژنتیک، تکامل و الاهیات
– علم، الاهیات و اخلاق سبز
– تکامل، تراژدی و امید
“