اسلام دینی است که براساس بینش‌ها و ارزش‌های ویژه‌ای منش‌های انسان را در همه ساحت‌های حیات بشری برای دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی سامان داده است. در عرصه اقتصاد نیز اسلام، دستورها و قوانین فراوان دارد که حاکی از نظامی است که رشد و تعالی مادی و معنوی انسان و جامعه بشری را هدف گرفته است. گردآوری مجموعه‌ای از مقالات و گفت‌وگوها درباره ماهیت و ساختار اقتصاد اسلامی، زوایای اندیشه متفکران را در این باب آشکارتر می‌کند و به تبیین نظامی دینی از اقتصاد یاری می‌رساند. درباب هویت و حیطه شریعت و نظام پردازی دینی رویکردهای گوناگونی وجود دارد. مقاله نخست این مجموعه به چالش‌هایی اساسی که باید پیش از ورود به بحث نظام‌پردازی دینی مورد توجه قرار گیرد می‌پردازد. در جستار بعدی این مجموعه، ماهیت و ساختار اقتصاد اسلامی از دیدگاه شهید صدر(ره) بررسی می‌شود و البته برخی از پرسش‌ها و ملاحظات نیز در کار می‌آید تا تبیین منطقی‌تری از آن دیدگاه به‌دست داده شود. پس از آن، در مقاله سوم، گفت‌وگو با دو تن از تلامیذ شهید صدر(ره) راه را برای دسترسی به اندیشه‌های اقتصادی او هموارتر می‌کند و طرحی زنده‌تر از آرای او درباب اقتصاد اسلامی فراهم می‌آورد.
آنچه می‌تواند دستگاه و نظام اقتصاد اسلامی را منطقی‌تر تبیین کند، به دست دادن نظریه‌ای درباب مسأله «ثابت و متغیر» و جهان‌شمول یا موقعیتی بودن احکام و عناصر دینی است. طرح دقیق این مسأله نیز بر ارائه تفسیر روشنی از مفهوم دین و جایگاه عناصر ثابت و متغیر در آن و نحوه ترابط آنها با یکدیگر است. اما بی‌تردید، برای رسیدن به طرحی جامع و همه‌جانبه‌نگر درباب اقتصاد اسلامی باید برنامه‌ای برای مطالعات اقتصاد اسلامی به‌دست داده شود تا بحث ساختار و سیری منطقی و البته کاربردی پیدا کند. این الگو و طرح پژوهشی از مباحث مقدماتی می‌آغازد و به فلسفه اقتصاد اسلامی، اهداف آن و نظام‌سازی می‌رسد. مجموعه این طرح در مقاله پنجم این مجموعه ارائه شده است. در ششمین مقاله، ارکان و روند پژوهش اقتصاد اسلامی بررسی و پژوهیده می‌شود. آنچه مهم است بررسی میزان دخالت دین در شکل‌گیری اقتصاد و راه دستیابی به اقتصاد اسلامی است. این مقاله می‌کوشد به سه پرسش پاسخ دهد: ارکان اقتصاد چیست؟ میزان دخالت اسلام در این ارکان چگونه است؟ دستیابی به اقتصاد اسلامی چگونه امکان‌پذیر است؟
هفتمین مقاله، شمایی از نظام اقتصاد اسلامی، یعنی هنجارهای رفتاری، آن را وا می‌کاود. این مقاله ترجمه سخنرانی نماینده جمهوری اسلامی ایران در صندوق بین‌المللی پول، در بانک مرکزی پاکستان است. به اعتقاد این پژوهشگر، هنجارهای رفتاری منصوص در شریعت باید استخراج شوند و زمینه معرفت مسلمانان به این هنجارها فراهم آید. مقاله هشتم، ویژگی‌ها و عناصر اصلی نظام اقتصاد اسلامی را البته براساس فقه اهل تسنن برمی‌رسد و دیدگاه اسلام درباب سازمان‌دهی زندگی اقتصادی جامعه را توضیح می‌دهد. بازنمایی بنیادهای فلسفی، اخلاقی و انسانی اقتصاد از دیدگاه اسلام، مورد توجه این پژوهشگر بوده است. نهمین جستار این مجموعه، گفت‌وگو با آیت‌الله معرفت درباره ماهیت و ساختار نظام اقتصادی اسلام است. عناصر دینی نظام اقتصادی و ارائه تعریف و طرح مشخص از نظام اقتصادی اسلام، در این گفت‌وگو مدار بحث است. در مقاله دهم، پیکره اقتصاد اسلامی در گفت‌وگو با آیت‌الله مکارم شیرازی بررسی می‌شود. در این گفت‌وگو اصول حاکم بر اقتصادی مد نظر قرار گرفته و قواعد فقهی مربوط به زمینه بحث، بررسی شده است. این جستار، پیکره اقتصاد اسلامی را در دو بعد نظام اقتصادی و احکام اقتصادی بررسی می‌کند. یازدهمین مقاله این مجموعه، گفت‌وگو با آیت‌الله جوادی آملی است. مدار بحث در این گفت‌وگو این است که علوم انسانی به نوع نگرش به انسان وابسته‌اند و از این‌رو برای طرح مسائل و موضوعات اقتصاد اسلامی، لازم است انسان‌شناسی دینی و اسلامی بررسی شود. آخرین مقاله این مجموعه، گفت‌وگویی کوتاه با آیت‌الله گرامی است. در این گفت‌وگو تأکید می‌شود که اسلام هم علم اقتصاد و هم مکتب اقتصادی دارد.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.