توضیحات

لوازم ذکرشده برای عقل‌گرایی افراطی نومعتزله؛ همچون تجربه‌انگاری وحی، تاریخی‌نگری دین، تفسیر نادرست خاتمیت، اعتقاد به وجود ذاتی و عرضی در دین، انکار حکومت دینی، فقه‌ستیزی و برخی پیامدهای دیگر، به نوعی مبانی اقلّی‌پنداری قلمرو دین محسوب می‌شوند و نتیجه آن عقل‌بسندگی و نگاه افراطی به عقل، خود‌به‌خود باعث کم‌رنگ شدن نقش دین در زندگی انسان می‌شود تا جایی که گستره حضور آن را در زندگی بشر به حداقل می‌رساند غافل از اینکه تلقی اقلّی داشتن از قلمرو دین با محتوای وحی و تعالیم اسلام و حتی مبانی عقلی در تعارض است.