توضیحات

انسان در مواجهه با امر زیبا، قبل از اینکه به درستی جزئیات کمال آن را دریافته باشد، احساسِ‌ شگفتی، اعجاب و خیر‌گی دارد. واکنشی که گویا نفس، قادر به درک منشأ و یا حتی دلیل آن نیست؛ زیرا لذت ـ ‌همانند خود نفس‌ـ در خفا است. به محض اینکه ‌نفس با قوای شناختی خود به این کمالِ مبهم و لذت حاصل از آن، « التفات و توجه» می‌کند، کمالات ‌شیء زیبا منطبق با داده‌های حواس پنجگانه در «حس‌مشترک» تمثل می‌یابد. درک زیبایی آثارهنری اما، علاوه بر شگفتی، بینش عمیقی در بیننده ایجاد می‌کند که سبب احساس رضایت در مخاطب شده و تجربه‌ای‌ شبیه به زندگی را برای او تداعی می‌کند و این تجربه، عمیق‌تر از درک زیبایی امور طبیعی است.