توضیحات

میراث فکری غرب و تأثیرات اجتماعی و سیاسی که بر ما گذاشت، کشور ما را وارد دور جدیدی از تاریخ خود کرد. در این معرکۀ آرا، ایرانیان نه یک‌سره به زندگی قبلی خود چسبیدند، نه به یک‌باره راه و رسم غربی در پیش گرفتند، بلکه در فرایند بی‌پایانی از آموزش، کنجکاوی، تفسیر، حک و اصلاح و ابداع، نسخه‌های ابتکاری و ویژۀ خودشان را برای مواجهه با مسائل و مشکلات جامعه‌شان ساختند. آیت‌الله طالقانی نیز به‌مثابۀ یکی از متفکران فعال این میدان چنین کرد؛ او چیزهایی از غرب می‌دانست و بسیار چیزها نیز نمی‌دانست اما این ندانسته‌ها نباید ما را از ابتکارات و نوآوری‌هایی که او برای پاسخ‌دادن به مسائل جامعۀ خود به کار بست غافل کند. تاریخِ این ابتکارات نه نشانۀ بی‌خبری و انحطاط و فقر فکری جامعۀ ما، که نشانۀ تلاش مردمی است که می‌ترسیدند در امواج کوبندۀ مدرنیته غرق شوند.