توضیحات

مسئله فرهنگ و مدیریت راهبردی فرهنگ در نظام مقدس جمهوری اسلامی یکی از مباحث بسیار مهمی است که به واسطه رسالت های اختصاصی این نظام در تقویت باورها، ارزش ها و استقرار احکام و اخلاق اسلامی در همه روابط اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

وقتی این اهمیت دوچندان می شود که این واقعیت مورد توجه قرار گیرد که پیشرفت و تعمیق فرهنگ اصیل اسلامی در جامعه ایران علاوه بر تسریع بخشی به سرعت پیشرفت همه جانبه کشور، عامل استحکام و نفوذ معنوی این نظام در سطح منطقه و جهان خواهد بود که خوشبختانه بسیاری از آثار آن در سال های اخیر ظاهر شده است.

طبیعی است که به واسطه ماهیت استقلال طلبی و استکبارستیزی و عدالت جویانه این نظام در روابط بین المللی و نقشی که این خصوصیات در از بین بردن منافع نامشروع قدرت های بین المللی دارد، نظام جمهوری اسلامی به صورت پیوسته با انواع توطئه ها و تلاش های سازمان یافته برای جلوگیری از حیات پربرکت خود و حداقل آن، کاهش سرعت پیشرفت آن مواجه باشد.

یکی از ابعاد مهم تلاش های دشمن در ایجاد اختلال در روند پیشرفت ایران اسلامی، تلاش سازمان یافته در تضعیف مزیت های فرهنگی جامعه و کاهش نفوذ و تأثیر اعتقادات و باورهای دینی در همه اقشار جامعه، به ویژه در بین نسل جوان، نخبگان و افراد مؤثر در تحولات اجتماعی است.

این مسئله با عنوان جنگ نرم و تهاجم فرهنگی در مقاطع مختلف در قالب هشدارها و تذکرات پی در پی مسئولین نظام مطرح شده است و لازم است به موازات شناخت و ارزیابی آثار و پیامدهای مثبت و منفی که متأثر از فرآیندهای جهانی شدن یا جهانی سازی وارد فرهنگ جامعه ما می شود، به طور هماهنگ برای جلوگیری از پیامدهای بحران ساز آن چاره اندیشی شود.

خوشبختانه مقام معظم رهبری با طرح رهنمودهای خویش خطاب به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان قرارگاه فرهنگی کشور با موضوعاتی چون لزوم تدوین نقشه علمی کشور، طرح تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش، ابلاغ سیاست های اصلاح نظام اداری با محور قرار دادن اصلاح فرهنگ سازمانی و بالاخره با طرح لزوم تدوین پیوست فرهنگی برای همه سیاست ها، طرح ها و پروژه های مهم اجرایی کشور، ضرورت نقش آفرینی همه سلسله مراتب مدیران وکارشناسان اجرایی در همه بخش های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را یادآور شده اند.

به نظر می رسد در حال حاضر، یکی از موانع مهم در تحقق این انتظارات مقام معظم رهبری، تلقی محدود از مفهوم فرهنگ و خلاصه کردن آن در حد تولید آثار و محصولات فرهنگی و احیاناً برپایی بعضی از شعائر دینی در ذهن بخشی از مدیران و کارشناسان جامعه است. این در حالی است که ادامه حضوری مؤثر در پاسخ گویی به انتظارات مقام معظم رهبری و انجام مسئولیت های هر عضو فعال در جامعه اسلامی، مستلزم شناختی جامع از مفهوم فرهنگ و همه کارکردهای آن در تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی جامعه است و لازم است این تعریف جامع که «فرهنگ نظامی است درهم تنیده از جهان بینی، اعتقادات، ارزش ها، هنجارها، الگوهای رفتاری و نمادهای نسبتاً پایدار جامعه که به صورت اجتناب ناپذیر بر همه مناسبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه تأثیرگذار و تأثیرپذیر می باشد»، مورد توجه و پذیرش آگاهانه قرار گیرد و در گام نخست تلاش شود فلسفه و ضرورت طرح این رهنمودهای جهت ساز و راهبردی که از سوی مقام معظم رهبری مطرح می شود به طور کامل و جامع درک شود.

سرفصل های کلی کتاب پیوست فرهنگی: ضرورت های وجودی، راهکارها و فرآیندهای تدوین تألیف حسن بنیانیان عبارت است از:

فرهنگ وکارکردهای آن، تأثیر طرح های مهم در تغییرات فرهنگی جامعه، ضرورت های وجودی پیوست فرهنگی، چیستی و محتوای پیوست فرهنگی، آثار و برکات تدوین پیوست فرهنگی در افزایش نقش سازنده خود طرح ها، فعال سازی سایر طرح های فرهنگی کشور، آثار و برکات در تسریع مراحل اجرایی طرح ها، آوردن موضوع فرهنگ از حاشیه به متن، پیشنهاد الگویی برای انتخاب طرح های مهم و نحوه سازماندهی اجرایی آن و بالاخره نگرانی های موجود در مسیر طراحی و اجرایی طرح های پیوست فرهنگی، تا از این رهگذر گام اولیه را برای آشناسازی مدیران و کارشناسان سازمان ها و نهادهای اجرایی بردارد.