توضیحات

هدف این کتاب، گشودن عرصه جدید تحقیقات روابط بین ‏الملل در ایران؛ یعنی ‏سیر تحول دانش روابط بین‏ الملل در نسبت با مؤلفه‏ های بیرونی مخصوصاً حوزه عمل سیاسی به‏ عنوان نخستین گام در مسیر پرورش تفکر بالنده علمی در کشور است‏.

در فصل اول، ادبیات موجود مورد بررسی قرار گرفته و حوزه ‏های نظری نزدیک به موضوع پژوهش در دو دسته منابع مرور شده است:

الف) منابعی که به دانش روابط بین‏ الملل به‏ عنوان یک رشته علمی پرداخته ‏اند.

ب) منابعی که رابطه این دانش را با مؤلفه‏ های بیرون از خود این دانش، بررسی کرده ‏اند. این مرور نشان می‏ دهد ‏اگرچه منابع پیشین می‏ توانند چارچوب نظری پژوهش را سامان‏ دهند، اما خلأ مطالعه گفتمانی سیاست خارجی و دانش روابط بین‏ الملل در آمریکا همچنان وجود دارد.

در فصل دوم، روش تحلیل گفتمان و منطق انتخاب متون شرح داده شده و متدهای پژوهشی نورمن فرکلاف ـ که یکی از پرکاربردترین روش‏های تحلیل گفتمان است ‏ـ در این فصل آمده است. منطق انتخاب متون نیز با تأکید بر متون اصلی و مرجع بیان ‏شده است.

در فصل سوم، تناظر گفتمانی سیاست خارجی و دانش روابط بین ‏الملل در آمریکا در دوره بوش پدر ۱۹۹۳ـ۱۹۸۹ نشان‏ داده شده و در ضمن آن ابتدا متن دو سخنرانی بوش در مجمع عمومی سازمان ملل در سال‏های ۱۹۹۰ و ۱۹۹۲ و سپس مقاله معروف الکساندر ونت مورد بررسی گفتمانی قرار گرفته است. بررسی مقایسه ‏ای این متون رسمی و علمی نشانگر سلطه گفتمان تغییرطلبی آمریکا در عرصه جهانی پس از فروپاشی اتحاد شوروی است.

در فصل چهارم، ابتدا دوره بیل کلینتون ‏۱۹۹۳ـ۲۰۰۱‏ مورد واکاوی قرار گرفته، سپس‏ با بررسی متن سخنرانی‏ های کلینتون در مجمع عمومی سازمان ملل در سال‏های ‏۱۹۹۴، ۱۹۹۶، و ۱۹۹۸‏ و نیز مقاله آندرو موراوچیک در خصوص نظریه لیبرال روابط بین‏ الملل نشان‏ داده می‏ شود که تناظر گفتمانی متون این دوره حول پیشبرد تجارت از طریق دیپلماسی و اجبار شکل‏ گرفته است.

فصل پنجم، به دوره بوش پسر ‏۲۰۰۱ـ۲۰۰۹‏ اختصاص دارد. در این فصل، سخنرانی‏ های بوش در مجمع عمومی در سال‏های ‏۲۰۰۱، ۲۰۰۳، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۷‏ و نیز مقاله بارنت و دووال درباره مفهوم قدرت مورد بررسی گفتمانی قرار گرفته است. همچنین، بیان می ‏شود که نمایش قدرت همه ‏جانبه امپراتوری آمریکا در جهان، حوزه تناظر مشترک گفتمان‏ های رسمی ـ علمی روابط بین ‏الملل آمریکا را تشکیل می‏دهد.

در فصل ششم، دوره اوباما، رئیس‏ جمهور کنونی آمریکا ‏۲۰۰۹ تا کنون‏ بررسی گردیده و سخنرانی اوباما در مجمع عمومی در سال ۲۰۱۰ و مقاله کوهن، ماکدو و موراوچیک مورد بررسی قرار گرفته است. تناظر گفتمان‏ های رسمی و علمی این دوره را باید حول و حوش مفهوم چندجانبه ‏گرایی دانست.