توضیحات

این کتاب امید دارد تا:

۱- بستر مناسب تری برای تحقیقات بعدی در حوزه نظام های دینی، به خصوص نظام اخلاقی اسلام، فراهم آورد.این مهم می تواند با ارائه نمونه ای از اسلوب تحقیق فقهی در مورد نظام های دینی مقدور جلوه کند.

۲- مقدمه ای باشد برای تبویب روایات اخلاقی و ارائه موسوعه ای منسجم و همراه با سیر بحث نظام اخلاقی اسلام. موسوعه هایی مانند بحار و وافی و مستدرک در گذشته و الحیاه و میزان الحکمه و ینابیع الحکمه در حال حاضر به تدوین و تنظیم احادیث نیز اهتمام داشته اند ولی در تبویب این مجموعه ها واژه های کلیدی و یا عناوین متخذ از متن روایات بیشتر مورد توجه بوده و روایات بر اساس ترتیب مباحث اخلاقی فراهم نیامده است.

۳- همچنین زمینه ای لازم برای مطالعات تطبیقی در حوزه اخلاق را به دست دهد؛ زیرا مطالعات تطبیقی هنگامی عمقق لازم را می یابد که در مقایسه دو طرح، به مقایسه اجزای اکتفا نشود.

کتاب حاضر به بررسی طرح هایی از مراحل سلوک اختصاص دارد که در روایات معصومان به آن ها اشاره شده است. این طرح برگرفته از سه الگوی روایی درجات اسلام، درجات زهد و مناجات خمسه عشر است. در طرح های یاد شده، افزون بر اثبات صدور، تحلیل محتوای روایات و ترسیم طرحواره سلوک، ساختار اندیشه اخلاقی اسلام از سه زاویه گوناگون و با سه برش متفاوت ارائه شده است.

این کتاب از چهار بخش که هر کدام دارای فصل هایی هستند تشکیل شده است:

بخش اول: اندیشه دینی و مراحل سلوک

بخش دوم: درجات اسلام

بخش سوم: درجات زهد

بخش چهارم: مناجات خمسه عشر